Wiele osób poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych nie wie, że krzywda jakiej doznali w wyniku działania innych osób powinna być zrekompensowana. Wypadek komunikacyjny może dla osoby poszkodowanej wiązać się nie tylko z szeregiem cierpień fizycznych spowodowanych doznanymi obrażeniami, ale również z cierpieniami psychicznymi. Dlatego też, warto wiedzieć co to jest zadośćuczynienie oraz kiedy i w jakiej wysokości przysługuje.
Co to jest zadośćuczynienie i kiedy przysługuje?
Zadośćuczynienie to świadczenie należne osobom poszkodowanym m.in. w wyniku wypadku drogowego. Jest wypłacane gdy uczestnik zdarzenia drogowego doznał szkody o charakterze niemajątkowym (uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia). Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny, tzn. ma naprawić doznaną krzywdę, złagodzić cierpienia psychiczne i fizyczne osoby poszkodowanej. Zadośćuczynienie ma charakter pieniężny i co do zasady jest wypłacane jednorazowo.
Zobacz również: Naruszenie praw pacjenta a zadośćuczynienie
W jakiej wysokości przysługuje?
Zadośćuczynienie ma charakter bardzo zindywidualizowany i wymaga ono wszechstronnej analizy konkretnego przypadku. Przepisy nie precyzują kwot jakie należy przyznać poszkodowanemu za określone skutki zdarzenia. Na wysokość zadośćuczynienia ma wpływ wiele czynników. Według utrwalonej linii orzeczniczej, na rozmiar krzywdy (a w konsekwencji wysokość zadośćuczynienia) składają się cierpienia fizyczne i psychiczne, których rodzaj, natężenie i czas trwania należy każdorazowo określić w okolicznościach konkretnej sprawy (m. in. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2005 roku, sygn. akt I CK 7/05). Przyznana kwota tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę ma rekompensować wszelkie szkody, jakich doznała osoba poszkodowana.
Zadośćuczynienie powinno być środkiem pomocy dla poszkodowanego i pozostawać w odpowiednim stosunku do rozmiarów krzywdy i szkody niemajątkowej. Przy określaniu wysokości zadośćuczynienia podstawowe znaczenie ma właśnie stopień natężenia krzywdy, a więc cierpień fizycznych i ujemnych doznań psychicznych. Decydującym elementem jest rodzaj, charakter i długotrwałość cierpień fizycznych doznanych przez poszkodowanego wskutek uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia. Oprócz tego, duże znaczenie ma tutaj: poczucie bezradności wywołane niepełnosprawnością, utrata możliwości wykonywania pracy czy kontynuowania nauki korzystania z rozrywek (orzeczenie SN z dnia 27 listopada 1975 roku, sygn. akt II CR 604/75). Uregulowana już linia orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów powszechnych jednoznacznie wskazuje, że wysokość zadośćuczynienia nie może stanowić zapłaty sumy symbolicznej, czy też określonej sztywnymi regułami. Suma ta musi więc przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 września 2002 roku, w sprawie o sygn. akt IV CKN 1266/00,
(…) określenie wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w razie uszkodzenia ciała powinno się opierać na obiektywnych i sprawdzalnych kryteriach, kierować się jego celami i charakterem, przy uwzględnieniu jednak indywidualnej sytuacji stron.
Zobacz również: Co zrobić w razie wypadku samochodowego?
Określenie wysokości zadośćuczynienia nie zawsze jest proste. Skuteczne dochodzenie tego roszczenia wymaga nie tylko dokładnej analizy konkretnych okoliczności, ale również prawidłowego merytorycznie uzasadnienia żądania. Osoby poszkodowane w wypadku często nie są w stanie dokonać tego samodzielnie. W tej sytuacji warto powierzyć prowadzenie sprawy profesjonalnemu pełnomocnikowi, który nie tylko udzieli pomocy w określeniu należnej poszkodowanemu sumy pieniężnej, ale również oceni czy postępowanie ubezpieczyciela jest prawidłowe.