Kontynuując tematykę prawa spadkowego, w dzisiejszym wpisie zawarto informację na temat zapewnienia spadkowego, którego niejednokrotnie uczestnicy postępowania spadkowego się obawiają. Dlatego też z wpisu dowiesz się kiedy zapewnienie spadkowe jest składane, po co i jakich pytań możesz spodziewać się od Sądu.
Zobacz również: Spadek z dobrodziejstwem inwentarza – co to oznacza?
Sprawa o stwierdzenie nabycia spadku
Zgodnie z art. 670 § 1 k.p.c., Sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą. W szczególności bada, czy spadkodawca pozostawił testament, oraz wzywa do złożenia testamentu osobę, co do której będzie uprawdopodobnione, że testament u niej się znajduje. Jeżeli testament zostanie złożony, sąd dokona jego otwarcia i ogłoszenia. Na Sądzie spoczywa bowiem obowiązek ustalenia osób, które dziedziczą po zmarłym.
Zobacz również: Testament własnoręczny – jak sporządzić go prawidłowo?
Zapewnienie spadkowe
Zapewnienie spadkowe jest jednym z dowodów, dzięki którym możemy ustalić tzw. krąg spadkobierców, czyli osoby dziedziczące po zmarłym. Jeżeli spadkobierca, który złożył wniosek o stwierdzenie nabycia spadku wskazał w nim osoby, które spadek ten powinny odziedziczyć, Sąd może odebrać od uczestników postępowania zapewnienie spadkowe. Takie zapewnienie stanowić ma dowód, że nie ma innych spadkobierców. Z reguły zapewnienie spadkowe odbierane jest od jednego z uczestników postępowania (zazwyczaj wnioskodawcy).
Jakie pytania zada Sąd?
Zapewnienie spadkowe to oświadczenie co do wszystkiego, co jest wiadome osobie je składającej:
- istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia lub dziedziczyłyby wraz z nimi;
- o testamentach spadkodawcy.
Dlatego też, Sąd z pewnością zada pytania:
- stopień pokrewieństwa ze zmarłym,
- datę śmierci i ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego;
- czy zmarły miał dzieci;
- czy zmarły w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim;
- czy w chwili śmierci żyli rodzice zmarłego;
- w zależności od okoliczności danej sprawy, sąd może zapytać również o dalszych krewnych zmarłego;
- czy spadkobierca pozostawił testament lub testamenty;
- czy wcześniej toczyła się sprawa o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym lub czy sporządzono akt poświadczenia dziedziczenia;
- czy zostało złożone oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku;
- czy toczyła się sprawa o uznanie któregoś ze spadkobierców za niegodnych dziedziczenia i czy zapadło w niej orzeczenie sądowe;
Co ważne, pod względem skutków karnych zapewnienie jest równoznaczne ze złożeniem zeznań pod przyrzeczeniem. Oznacza to, że złożenie fałszywego zapewnienia spadkowego grozi odpowiedzialnością karną.
Co dalej?
Istnieją sprawy, w których osoba składająca zapewnienie spadkowe nie jest w stanie udzielić odpowiedzi na zadawane przez Sąd pytania. Przykładowo ktoś wie, że zmarły miał dziecko, ale nie wie jak ono się nazywa, czy żyje, gdzie mieszka. Tak złożone zapewnienie spadkowe będzie dla Sądu niewystarczające. Zdarzają się również sytuacje, że Sąd poweźmie wątpliwość co do wiarygodności złożonego zapewnienia spadkowego lub z uwagi na niestawiennictwo na rozprawie żadna osoba nie złoży zapewnienia. Wówczas, zgodnie z art. 672 k.p.c., Sąd wezwie spadkobierców przez ogłoszenie. Ogłoszenie umieszcza się w piśmie poczytnym na całym obszarze Państwa i podaje publicznie do wiadomości w ostatnim miejscu zwykłego pobytu spadkodawcy na tym obszarze, w sposób w miejscu tym przyjęty. Po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia sąd wyznaczy w celu rozpoznania zgłoszonych żądań rozprawę, na którą wezwie także osoby, które zgłosiły żądanie i podały miejsce zamieszkania. Jeżeli w ciągu trzech miesięcy od dnia ogłoszenia o wezwaniu spadkobierców nikt nie zgłosił nabycia spadku albo zgłaszający się nie udowodnił go na rozprawie, sąd wyda postanowienie stwierdzające nabycie spadku przez spadkobierców, których prawa zostały ustalone.
Jak wynika z powyższego, samo zapewnienie spadkowe nie jest czynnością skomplikowaną niemniej jednak postępowanie spadkowe bywa procesem długotrwałym i niejednokrotnie warto rozważyć udział w nim profesjonalnego pełnomocnika. Pomoc adwokata z pewnością przyczyni się do wyjaśnienia wszystkich wątpliwości i zagwarantuje stronie minimalizację stresu związanego z samym postępowaniem.